بخش بندی تأمین کنندگان، پایه و اساس تصمیمات مدیران زنجیره تأمین با هدف مدیریت و توسعه تأمین کنندگان است. هدف پژوهش حاضر ارائه رویکردی پویا برای طراحی استراتژی مدیریت و توسعه تأمین کنندگان است. در این پژوهش به دلیل اینکه علاوه بر ویژگی های تأمین کنندگان، ویژگی های اقلام خرید در طراحی این استراتژی ها نقش مهمی دارد، از رویکردی دومرحله ای استفاده شده است. در مرحله نخست، اقلام خرید بر اساس معیارهای مناسب و با رویکرد پرتفولیو طبقه بندی می شوند؛ سپس در مرحله دوم، تأمین کنندگان هر طبقه از اقلام خرید بر اساس دو بُعد توانمندی و تمایل و معیارهای متناسب با هر طبقه از اقلام خرید در این دو بعُد بخش بندی می شوند. درنهایت برای هر بخش از تأمین کنندگان در هر طبقه از اقلام خرید استراتژی های مناسب مدیریت و توسعه تأمین کنندگان طراحی خواهد شد. در طبقه بندی اقلام خرید و بخش بندی تأمین کنندگان ابتدا معیارهای مناسب بررسی شده از مبانی نظری پژوهش با روش دلفی تعیین می شوند؛ سپس وزن معیارها با روش بهترین ـ بدترین (BWM) به­ دست می آید و در ادامه با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره، اقلام خرید در طبقه ها و تأمین کنندگان در بخش های مرتبط با خود موقعیت یابی می شوند. درنهایت این روش برای اقلام خرید و تأمین کنندگان در یک شرکت تولیدی اجرا و نتایج شرح داده خواهد شد.

ارزیابی تأمین کننده یکی از مهم ترین و اساسی ترین اقدامات در مدیریت خرید در یک زنجیره تأمین می باشد و دلیل آن تاثیر کلیدی تأمین کننده بر روی هزینه، کیفیت، به موقع رسیدن کالا و سطح خدمت ارائه شده در هنگام دریافت کالا می باشد. بنابراین ضرورت های رقابتی مرتبط با کارایی هزینه ها لزوم بهره گیری مشترک از قابلیت جمعی را روشن تر کرده تا از این طریق خلق ارزش های جدید برای مشتریان میسر شود. هدف تحقیق حاضر اولویت بندی شاخص های تأمین کنندگان قطعات صنعت خودروسازی می باشد. شاخص های قیمت، کیفیت قطعات، تحویل به موقع، رضایت مشتری وخدمات پس از فروش جهت رتبه بندی پس از مصاحبه با کارشناسان صنعت خودروسازی شناسایی شدند. جامعه آماری مورد بررسی 25 نفر از کارشناسان ارشد شرکت ساپکو می باشند که به دلیل محدود بودن کارشناسان از تمامی جامعه آماری استفاده شده است. تکنیک مورد استفاده جهت وزن دهی به شاخص ها و رتبه بندی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای فازی است. نتایج تحقیق حاضر می تواند به تدوین الگوی کاربردی، با شناسایی شاخص های تأثیرگذار در انتخاب تأمین کنندگان شرکت ایران خودرو در محیط رقابتی موجود، در اختیار کارشناسان و خبرگان قرار گیرد و آن ها را در تصمیم سازی و تصمیم گیری هر چه بهتر یاری رساند.

هدف این پژوهش ارائه چارچوبی برای فرآیند ارزیابی صلاحیت اولیه و ارزیابی عملکرد تأمین کنندگان و اجرای آن به عنوان بخشی از سامانه مدیریت روابط تأمین کنندگان در سیستم برنامه ریزی منابع سازمان «شرکت فولاد مبارکه» است. در این پژوهش ابتدا فرآیند فعلی «شرکت فولاد مبارکه» بررسی شده است و در ادامه با استفاده از بررسی مبانی نظری موضوع و نظرهای خبرگان، فرآیند ارزیابی صلاحیت اولیه و عملکرد تأمین کنندگان مجدداً طراحی و در غالب سامانه نرم افزاری مدیریت روابط تأمین کنندگان اجرا شده است. به این منظور پس از جمع آوری معیارها و روش های مناسب برای ارزیابی در این زمینه، با استفاده از روش دلفی، مناسب ترین معیارها برای ارزیابی تأمین کنندگان تعیین شده است. در فرآیند طراحی شده، صلاحیت اولیه تأمین کنندگان، پس از انتخاب معیارهای بایدی و عملکردی، تعیین می شود؛ در مرحله دوم، عملکرد تأمین کنندگان در دو بخش استعلام و سفارش ارزیابی می شود. این فرآیند به شرکت کمک می کند تا تأمین کنندگان مناسب را انتخاب و عملکرد آنها را در زمان همکاری بررسی کند. شفافیت در این فرآیند باعث می شود متقاضیان همکاری با شرکت، دید خوبی نسبت به انتخاب یا عدم-انتخاب خود در ابتدای فرآیند و ارزیابی عملکرد خود در طول دوره همکاری داشته باشند.

زمینه و هدف: شناسایی آسیب های سیستم ارزیابی منابع تأمین نیروهای مسلح موجب می شود تا سازمان برای مقابله و اصلاح وضع موجود سیستم اقدام نماید. از این رو این پژوهش باهدف شناسایی آسیب ها و ارائه راهکار بهینه برای سیستم ارزیابی نیروهای مسلح انجام پذیرفت. روش: روش شناسی به کاررفته در این تحقیق روش شناسی سیستم های نرم (SSM) است. نمونه آماری متشکل از مدیران، خبرگان و کارشناسان ارشد مرتبط با موضوع تحقیق در حوزه ارزیابی منابع تأمین نظامی و شبکه همکاران آن ها، به تعداد 20 نفر تعیین گردید. در گام بعدی بر اساس مراحل روش شناسی سیستم های نرم به کمک مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و مشاهدات صورت گرفته و تجزیه وتحلیل و استخراج اطلاعات و تحلیل کاتوو با رویکردهای نگاشت شناختی، تحلیل محتوا و ماتریس اهمیت-عملکرد (IPA) با بهره گیری از نرم افزارهای تحلیلی و آماری ازجمله اس پی اس اس و ایکس مایند، وضعیت و مدل مفهومی مسئله استخراج شد. یافته ها: در این تحقیق قابلیت اعتماد به عنوان معیاری برای جایگزینی روایی و پایایی مطرح شد که متشکل از چهار مفهوم جزئی تر قابلیت اعتبار، قابلیت انتقال، قابلیت تائید و اطمینان پذیری است. مؤلفه های مهم و تأثیرگذار شناسایی شده در سیستم ارزیابی منابع تأمین نظامی (16 مؤلفه) بر اساس نتایج به دست آمده با استفاده از ماتریس اهمیت-عملکرد (IPA) رتبه بندی گردید. نتیجه گیری: تحلیل ها نشان داد که دو مؤلفه ارزیابی صلاحیت فنی-دانشی و حفاظتی امنیتی به عنوان موارد بااهمیت و در اولویت برای بهبود و برنامه های اصلاحی قرار گرفتند و سایر مؤلفه های مطرح شده شامل: پایش مداوم و مستمر شبکه همکاران، شناسایی ظرفیت های جدید موردنیاز نیروهای مسلح، رسیدگی به مسائل و مشکلات شبکه، ارتقاء و توانمندسازی شبکه همکاران از طرق مختلف، ایجاد و بروز رسانی بانک اطلاعاتی شبکه (هسته شبکه)، ارائه خدمات، تسهیلات و مشاوره های تخصصی، بروز رسانی شاخص ها و مؤلفه های ارزیابی، ارزیابان و بازیگران سیستم سمتا، ارزیابی صلاحیت شرکت های دانش بنیان، عملکرد کارگزاران سمتا در نیروهای مسلح، معرفی قابلیت ها و ظرفیت های شبکه، تدوین شیوه نامه ها و دستورالعمل ها، معیارهای ارزیابی(معیار ساختاری و عملکردی) و ساختار مرکز سمتا و کارگزاری ها در اولویت های بعدی قرار گرفتند و درنهایت بر اساس گام های تعریف شده، راهکارهای بهبود بهینه و اجرایی پیشنهاد گردید.

هدف: در این پژوهش، به کمک روش های کمّی، الگوی طبقه بندی اقلام خرید برای دسته بندی اقلام خرید ارائه شده است. هدف از ارائه این الگو، ایجاد تناسب استراتژیک در زنجیره تأمین و ارائه استراتژی و روش های خرید مناسب برای هر طبقه از اقلام متناسب با اولویت های رقابتی سازمان است. روش: سه بُعد اولویت رقابتی، تحلیل بازار تأمین و ویژگی مؤلفه خرید برای دسته بندی اقلام خرید ارائه شده است تا ویژگی های لازم برای انتخاب استراتژی خرید پوشش داده شود؛ سپس معیارهای هر بُعد با روش دلفی تعیین و با روش بهترین بدترین وزن دهی شده است. در ادامه، اقلام خرید در هر بُعد با الگوریتم K-means و PSO خوشه بندی شده است. دلیل ترکیب این دو الگوریتم، رفع مشکل حساس بودن به مقادیر اولیه و رهایی از بهینه محلی بوده است. سپس با استفاده از روش خوشه بندی رتبه ای مبتنی بر اصول پرامیتی، اقلام خرید دسته بندی شده و برای هر طبقه، استراتژی های خرید با در نظر گرفتن پروفایل ترجیحات، شرایط شرکت در بازار رقابتی و بازار تأمین ارائه شده است. یافته ها: رویکرد پیشنهادی برای 100 کالای خریداری شده در یک شرکت فولادی پیاده سازی و مناسب ترین روش های خرید برای هر طبقه از اقلام خرید ارائه شد. در مطالعه موردی، هزینه و کیفیت، به عنوان اولویت های رقابتی در نظر گرفته شده و معیارها متناسب با این دو بُعد انتخاب شده است. نتیجه گیری: رویکرد این پژوهش به مدیران کمک می کند تا با در نظر گرفتن پروفایل ترجیحات در روش خوشه بندی رتبه ای و شرایط شرکت خود، بتوانند در بازار رقابتی و بازار تأمین، انتخاب های بیشتر و دقیق تری از روش های خرید را برای هر دسته از اقلام خرید داشته باشند.

زمینه و هدف: هدف این پژوهش، تخصیص قطعات به تأمین کنندگان و دسته­بندی قطعات و سطح­بندی تأمین کنندگان است. نوآوری پژوهش در نظر گرفتن هم زمان دسته­بندی قطعات و تخصیص به تأمین کنندگان بر اساس قابلیت­های عملیاتی موردنیاز قطعات و قابلیت­های در اختیار تأمین کنندگان و سطح­بندی تأمین کنندگان است. روش: این پژوهش از نوع کمی - کیفی است. به علت استفاده از نظر خبرگان (یک سازمان نظامی – انتظامی) و مستندات در دسترس برای گردآوری داده­ها، کیفی و به دلیل استفاده از مدل ریاضی از نوع کمی است. روش گردآوری داده­ها و اطلاعات از نوع میدانی و بررسی اسناد مرتبط است. مدل به صورت یک مدل عدد صحیح مختلط غیرخطی سه هدفه شامل کمینه­سازی هزینه تخصیص قطعات به تأمین­کنندگان، کمینه­سازی هزینه تعاملات بین تأمین­کنندگان و کمینه سازی پیچیدگی مدیریتی است. مدل با الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب و نرم افزار متلب حل شده است. یافته ها نتیجه گیری: نتایج اجرای مدل در موردمطالعه نشان داد که چهار تأمین­کننده به عنوان تأمین­کنندگان سطح اول، 13 تأمین­کننده به عنوان تأمین­کنندگان سطح دوم انتخاب شدند، پنج تأمین­کننده را نیز می­توان حذف یا به عنوان جایگزین در نظر گرفت. نتایج مربوط به تخصیص قطعات و دسته­بندی نیز چهار دسته از قطعات حاصل گردید.

امروزه انتخاب درست تامین کنندگان برای هر سازمان امری ضروری و استراتژیک به حساب می آید و داشتن رویکردی جامع به این مقوله اجتناب ناپذیر است. در این میان، تعیین فاکتورها یا معیارهای ارزیابی و انتخاب، یکی از گام های اساسی در ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان در یک سازمان می باشد. در این راستا این پژوهش با هدف طراحی مدل انتخاب تامین کنندگان بخش خدمات حمل و نقل در شرکت پالایش گاز سرخون و قشم انجام گرفت. بدین منظور ابتدا فاکتورهای اصلی انتخاب تامین کنندگان در حوزه خدمات با استفاده از ادبیات موضوع، استفاده از روش دلفی جهت کسب نظرات خبرگان و با توجه به قانون برگزاری مناقصات شرکت شناسائی شد و سپس با استفاده از روش سوارا وزن فاکتورها محاسبه شد. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان(مدیران و کارشناسان دارای سابقه خدمتی بالا) مسلط به حوزه قراردادهای خدماتی شرکت پالایش گاز سرخون و قشم بود و نمونه گیری به صورت هدفمند و در سه مرحله انجام گرفت. در مرحله اول 15 نفر (تیم خبرگان دلفی) مرحله دوم 15 نفر (جهت وزن فاکتورها با سوارا) و 10 نفر (جهت رتبه بندی تامین کنندگان با مولتی مورا) انتخاب شدند. از میان 13 فاکتور انتخاب شده نهائی، تجربه مشابه بالاترین وزن و کارایی عملیات پائین ترین وزن را به خود اختصاص دادند. سپس با استفاده از تکنیک مولتی مورا 7 تامین کننده خدمات بخش حمل و نقل شرکت اولویت بندی شدند

مدیریت ریسک، مسئله ای مهم در مدیریت زنجیره تامین و تدارکات است. بهبود قابلیت پاسخگویی در قالب کاهش (احتمال) رخداد ریسک، شرکت را قادر می سازد تا ضمن سبقت از رقبای خود، آسیب طولانی مدت مورد انتظار را کاهش دهد. در این مقاله، یک مدل برنامه ریزی خطی مختلط به منظور طراحی زنجیره تامین سبز ارائه می گردد. این مدل، به دنبال کمینه سازی هزینه، میزان انتشار گازهای گلخانه ای و ریسک است. برای اولین بار، ریسک تامین مواد خام و ریسک حمل ونقل در سطوح مختلف زنجیره تامین با عدم قطعیت روبه رو هستند و هزینه مواد خام براساس مدل تخفیف نموی از سوی تامین کنندگان به تولیدکنندگان ارائه می گردد. پارامترهای مورداستفاده در مدل سازی اولیه دارای عدم قطعیت است و با استفاده از رویکرد استوار سازی به حالت قطعی تبدیل می شود و حل آن با نرم افزار گمز، صورت می پذیرد. علاه براین، در مورد پارامتر عدم قطعیت، تحلیل حساسیت انجام می شود و تحت مقادیر مختلف از این پارامتر، نتیجه به دست آمده مورد ارزیابی و اعتبارسنجی قرار می گیرد. نتایج نشان می دهند که مهم ترین عامل تاثیرگذار در مقدار تابع هدف، تابع ریسک است، زیرا پارامترهای آن با عدم قطعیت روبه رو هستند.

امروزه رقابت بر تمامی فرآیند ها تولید و عرضه محصولات تاثیر گذار است به طوریکه تقریبا اکثر تولید کننده ها و تامین کنندگان مواد اگر به فکر افزایش کیفیت و کاهش قیمت نباشند نمی توانند در بازار سهمی برای خود داشته باشند از این رو دراین مقاله تاثیر رقابت تامین کنندگان مواد اولیه بر هزینه تامین و تدارک مواد برای سازندگان در یک زنجیره تامین چند محصولی حلقه بسته سبز مورد بررسی قرار گرفته است در ابتدا مدل سازی رقابتی در فرآیند تامین مواد بین تامین کنندگان مواد اولیه در گروه های مختلف انجام می پذیرد و از طریق تخمین تقاضا برای هر کدام از محصولات زنجیره و قرار دادن پارامتر های مقدار تقاضای هر محصول و میزان جریان برگشتی در مدل رقابتی با استفاده از اصول تئوری بازی ها به یافتن نقطه تعادل رقابت در میان هر گروه از تامین کنندگان زنجیره می پردازیم در ادامه نیز با حل مدل میزان تغییرات هزینه های تامین و تدارکات کالا برای سازندگان محصولات و تامین کنندگان مواد اولیه زنجیره در دو حالت وجود رقابت و عدم وجود آن با هم مقایسه و تصمیم گیری انجام می شود